VARFARİN ŞTADA

Varfarinlə müalicənin mütləq şərti pasiyentin preparatın təyin olunmuş dozasının qəbuluna riayət edilməsidir.

Alkoqolizmdən əziyyət çəkən pasiyentlər və, həmçinin demensiya ilə pasiyentlər, varfarinin təyin edilmiş qəbul rejiminə riayət etmək qabiliyyətinə malik olmaya bilər.

Yüksək hərarət, hipertireoz, dekompənsə olunmuş ürək çatışmazlığı, qaraciyərin zədələnməsi ilə müşayiət olunan alkoqolizm kimi vəziyyətlər varfarinin təsirini gücləndirə bilər. Hipotireoz zamanı varfarinin effekti zəifləyə bilər. Böyrək çatışmazlığı və ya nefrotik sindrom zamanı varfarinin sərbəst fraksiyasının qan plazmasında konsentrasiyası yüksəlir ki, bu da yanaşı xəstəliklərdən asılı olaraq varfarinin effektinin güclənməsinə və ya zəifləməsinə səbəb ola bilər. Orta dərəcəli qaraciyər çatışmazlığı zamanı varfarinin effekti güclənir.

Yuxarıda göstərilən bütün vəziyyətlər zamanı BNN göstəricisinin səviyyəsinin ciddi monitorinqi aparılmalıdır.

Varfarin qəbul edən pasiyentlərə ağrıkəsici preparat olaraq parasetamolun, tramadolun və ya opiatların təyini tövsiyə olunur.

СYP2C9 fermentini kodlaşdıran genin mutasiyası olan pasiyentlərdə varfarinin yarımxaricolma dövrü daha uzunmüddətlidir. Həmin pasiyentlərə preparatın daha aşağı dozaları tələb olunur, çünki adi terapevtik dozaların qəbulu zamanı qanaxmaların inkişafı riski yüksəlir. Preparatın tərkibində laktoza (köməkçi maddə qismində) olduğu üçün, qalaktozanın nadir anadangəlmə dözümsüzlüyü, laktaza çatışmazlığı, qlükozo-qalaktoz malabsobsiyası olan pasiyentlərə varfarinin qəbulu tövsiyə edilmir.

Antitrombotik effektin tez bir zamanda əldə edilməsi tələb olunduğu halda müalicənin heparinin yeridilməsi ilə başlanması tövsiyə olunur; sonra isə 5-7 gün müddətində (BNN göstəricisinin məqsədli səviyyəsi 2 gün müddətində saxlananadək) heparin və varfarinlə kombinə olunmuş müalicə aparılmalıdır (“İstifadə qaydası və dozalama” bölməsinə bax).

C proteinin çatışmazlığı olan pasiyentlərdə varfarinlə müalicənin əvvəlində dəri nekrozunun inkişafı riski mövcuddur. Qeyd olunan müalicə varfarinin zərbə dozası olmadan (hətta heparin istifadə olunduğu halda) başlanmalıdır. VKORC1 kodlayan bəzi gen mutasiyalarına malik xəstələr varfarinə qarşı yüksək həssaslığa malikdirlər və aşağı dəstəkləyici doza almalıdırlar ("Əlavə təsirləri" bölməsinə bax). S proteinin çatışmazlığı olan pasiyentlər həmçinin qeyd olunan riskə məruz qala bilər, həmin halda varfarinlə müalicənin daha ləng başlanması tövsiyə edilir.

Varfarinə qarşı fərdi rezistentlik olduğu halda (çox nadir hallarda rast gəlinir) terapevtik effektin əldə edilməsi üçün varfarinin 5-dən 20 qədər zərbə dozası tələb olunur. Həmin pasiyentlərdə varfarinin qəbulu qeyri-effektiv olduğu halda digər mümkün olan səbəblər müəyyən edilməlidir, məsələn: varfarinin digər dərman vasitələri ilə yanaşı qəbulu, qeyri-adekvat qida rasionu, laborator səhvlər.

Ahıl yaşlı pasiyentlərin müalicəsi zamanı xüsusi ehtiyat tədbirlərinə riayət edilməsi tələb olunur, çünki həmin pasiyentlərdə laxtalanma faktorların sintezi və qaraciyər metabolizmi zəifləyir ki, bu da varfarinin təsirinin həddindən artıq güclü effektinə səbəb ola bilər.

Böyrək funksiyasının pozulması ilə pasiyentlərdə varfarinin ehtiyat ilə təyin edilməsi tövsiyə olunur, bu səbəbdən, hiperkoaqulyasiya riski olan pasiyentlərdə, məsələn, ağır arterial hipertenziya və ya böyrək xəstəlikləri zamanı, BNN göstəricisinin daha ciddi monitorinqi aparılmalıdır (“İstifadə qaydası və dozalama” bölməsinə bax).

Varfarinlə müalicə alan pasiyentlərdə dəri nekrozu ilə müşayiət olunan və ölüm hallarının yüksək tezliyi ilə xarakterizə olan nadir damarların kalsifikasiyası sindromunun inkişafı halları qeydə alınmışdır. Qeyd olunan xəstəlik daha çox dializdə olan böyrək çatışmazlığının terminal mərhələsi ilə pasiyentlərdə və ya C və ya S proteini çatışmazlığı, hiperfosfatemiya, hiperkalsemiya və ya hipoalbuminemiya kimi risk faktorları olan pasiyentlərdə inkişaf edir. Varfarin qəbul edən pasiyentlərdə, həmçinin böyrək xəstəlikləri olmayan pasiyentlərdə, kalsifilaksiya inkişafının nadir halları haqqında məlumat verilmişdir. Kalsifilaksiya simptomatik müalicənin aparılmasını tələb edir, və təsdiq edilmiş kalsifilaksiya zamanı, alternativ antikoaqulyantlar mövcud olduğu halda, varfarinlə müalicənin dayandırılmasına dair qərarın verilməsi fərdi olaraq qiymətləndirilir.

Hamiləlik və laktasiya dövründə istifadəsi