Qumar asılılığı nədir? Qumar asılılığının müalicəsi necə olur?

Qumar asılılığı, şəxsin nəzarətini itirərək həddindən artıq və obsesiv şəkildə qumar oynamaq istəyi hiss etməsidir. Bu asılılıq şəxsin sosial, iqtisadi və psixoloji cəhətdən ciddi zərərlər görməsinə səbəb ola bilər. Qumar asılıları adətən maddi itkilər, ailə problemləri və iş həyatında uğursuzluq kimi bir çox mənfi vəziyyətlə qarşılaşırlar. Asılılığın əlamətlərinə daim qumar oynamaq arzusu, itirilən pulları geri qaytarmağa çalışma və qumarı tərk etmək cəhdlərinin uğursuz olması daxildir. Bu vəziyyət peşəkar yardım tələb edən ciddi bir problemdir.

Qumar asılılığı nədir?

Qumar asılılığı, şəxsin həyatının bir çox tərəfinə təsir edə bilən davranışsal bir asılılıqdır. Klinik stressə səbəb olan bu vəziyyət iş, məktəb və şəxsi həyatda əhəmiyyətli problemlərə gətirib çıxarır. Şəxs daha yaxşısını əldə etmək üçün qiymətli malını və ya pulunu riskə atdığı qumar oyunları, zamanla asılılığa çevrilə bilər. Lakin bu, hər oyun oynayan şəxs üçün keçərli deyil, ancaq nəzarət itirildikdə dayandırılması çətin olan bir vərdişə çevrilir.

Virtual qumar asılılığı nədir? Virtual qumar asılılığı, müxtəlif qanunsuz bahis saytlarında yer alan qumar oyunlarının nəzarətsiz şəkildə oynanmasıdır. Bu davranış, şəxsin həyatını nəzarətsiz şəkildə təsir edən bir hərəkətə çevrilir. Beynin mükafat sistemini stimullaşdıraraq asılılığa səbəb olan qumar oyunları, şəxsin daim bununla məşğul olmasına səbəb ola bilər. İnternet platformalarında oynandığı üçün bu asılılıq internet asılılığına da gətirib çıxara bilər. Buna görə də, şəxsin həyat keyfiyyəti baxımından bu asılılığın nəzarət altına alınması vacibdir. Virtual qumar asılılığının müalicəsi fərdi uyğun terapiya metodları ilə planlaşdırılır.

Qumar asılılığı nə üçün yaranır?

Qumar asılılığı üçün müəyyən bir səbəb yoxdur. Lakin bəzi amillər bu asılılığın inkişafına zəmin yarada bilər. Qumar asılılığına səbəb olan amillər bunlardır:

• Beyin kimyasında dəyişiklik: Beynin mükafat mexanizmini təsir edən qumar oyunları, beyində böyük dopamin artımlarına səbəb ola bilər. Bu, zamanla beyin kimyasını dəyişdirərək şəxsə daha çox qumar oynamağa təkan verir.
• Genetik faktorlar: Tək yumurta əkizləri üzərində aparılan tədqiqatlar, genetik əlaqələr nəticəsində qumar asılılığının inkişaf etmə ehtimalının daha yüksək olduğunu göstərmişdir.
• Şəxsiyyət xüsusiyyətləri və mental sağlamlıq: Araşdırmalara görə, qumar asılılığı olan şəxslərin davranışları adətən ifrat səviyyələrdədir. Ruh halında sürətli dəyişikliklər, qərar verməkdə çətinlik çəkmək və impulsiv davranışlar ən çox görülən psixoloji problemlərdir.

Qumar asılılığı kimlərdə yaranır?

Qumar asılılığı qumar oynamaq vərdişi olan bir çox insanda müşahidə oluna bilər. Lakin bəzi şəxslər daha çox risk altındadır. Əsas risk faktorları olan şəxslər:

• Maddə istifadə problemləri olanlar,
• Şəxsiyyət pozğunluğu, anksiyete və ya depressiya,
• Obsesif-kompulsif pozğunluğu və ya diqqət çatışmazlığı olanlar.

Qumar asılılığının əlamətləri nədir?

Qumar asılılığı bəzi əlamətlərlə şəxsin həyatına təsir edir. Bu davranışlar adətən ətrafdakı şəxslər tərəfindən də müşahidə oluna bilər. Bu asılılıq aşağıdakı əlamətlərlə özünü göstərir:

• Daim qumar oynamaq arzusu,
• Böyük məbləğlərlə qumar oynamaq istəyi,
• Qumarı tərk etməyə çalışarkən uğursuzluq,
• Qumar oynamadıqda narahatlıq və əsəbilik hissi.

Qumar asılılığı necə müalicə olunur?

Qumar asılılığı davranışsal asılılıqdır və adətən psixoterapiya metodları ilə müalicə olunur. Bu müalicə üsulları arasında ən çox istifadə edilənlər:

• Davranış terapiyası,
• Qrup terapiyası,
• Motivasiya,
• Ailə terapiyası.

Qumar asılılığı zərərləri

Qumar asılılığının həm şəxsə, həm də ətrafına bir çox zərəri ola bilər. Bunlara maddi çətinliklər, depressiya, yuxu problemləri və hüquqi nəticələr daxildir.

Qumar asılılığından necə qorunmaq olar?

Qumar asılılığından qorunmaq üçün qumar oynama tezliyi azaldılmalı, stressin idarə olunması üçün alternativ fəaliyyətlərə yönəlməlidir.