Aybaşı ağrıları

Aybaşı dövrü bir qadının həyatının bir hissəsidir. Adətən müalicə edilə bilir. Ağrı çox şiddətlidirsə tibbi müayinə mütləqdir.

Qısa məlumat

Bir çox qız və qadın üçün aybaşı dövrləri sancı və qarın ağrısı kimi simptomlarla əlaqəlidir.
İki növ menstrual ağrısı var: Birincili və ikincili aybaşı ağrısı.
Adət ağrıları qarında məhdudlaşa bilər, amma bəzən bel və ayaqlara yayıla bilər və ürək bulanması, qusma, ishal və ya baş ağrıları da ortaya çıxa bilər.
100 qadından 10-u üçün simptomlar o qədər şiddətlidir ki, ayda bir-üç gün normal gündəlik həyatlarını idarə edə bilmirlər.

Şiddətli menstrual şikayətləri müalicə edilə bilər.

Qeyd: Bu yazıdakı məlumatlar bir həkim müayinəsinin yerini tutmaz və şəxsin öz-özünə diaqnoz qoyması və ya müalicə etməsi üçün istifadə edilməməlidir.

Menstrual ağrılar nədir?

Aybaşı ağrısı, aylıq adət dövründə ortaya çıxan sancı və qarın ağrısı kimi simptomları ifadə edir. Bir çox qız və qadın bu adət problemlərinə aşinadır. Bunun tibbi termini "dismenoreya" dır.

Menstruasiya dövrü, bir qadının həyatının bir hissəsidir - lakin, adətən yaxşı şəkildə müalicə edilə biləcəyindən, şiddətli adət problemləri yaşamaq məcburiyyətində deyilsiniz. Ağrı çox şiddətlidirsə və ya zamanla artarsa, vəziyyəti nəzarətdə saxlamaq üçün tibbi müayinə aparılmalıdır.

Menstruasiya ağrısı simptomları nələrdir?

Uşaqlıqdakı mukoza zərı hər aylıq dövrü yenidən formalaşır. Döllənmə baş verməzsə, adət görməyə başlanır. Adət zamanı, yumurtalıq əzələləri nizamsız bir ritmlə yığılır, sonra yenidən rahatlanır, belə ki mukoza zərini yumurtalıq divarından ayırır. Qanla qarışan toxuma daha sonra yumurtalıq ağzından və vajinadan axaır.

Bəzən əzələlərin bu yığılması hiss edilməz və ya yalnız yüngül bir çəkilməyə səbəb olur - lakin bəzən də ağrılı sancılara yol aça bilər.

Adət şikayətləri qarında məhdudlaşa bilər, lakin bəzən bel və ayaqlara yayıla bilər. Bəzi qadınlar sancılara əlavə olaraq ürək bulanması, qusma və ya ishal yaşayır. Baş ağrısı və ya ümumi halsızlıq da tez-tez aybaşı şikayətləri ilə ortaya çıxır. Ağır aybaşı qanaması olan qadınların adətən ağrıları da daha şiddətli olur.

Aybaşı ağrılarının səbəbi nədir?

Mütəxəssislər iki növ menstruasiya ağrısı arasında fərq qoyur: birincili və ikincili menstruasiya ağrısı.

Birincili menstruasiya ağrıları yalnız yumurtalıq əzələlərinin yığılmasından qaynaqlanır. Prostaglandinlər bunda mühüm rol oynayır, ağrı hissinə təsir edən hormon bənzəri xəbərçi maddələrdir. Prostaglandinlər uşaqlıq əzələlərinin yığılmasına və mukoza zərinin yenilənməsinə səbəb olur. Birincili aybaşı ağrısı, 30 yaşın altındakı qadınlarda və ağır aybaşı qanaması olan qadınlarda daha çox görülür. Ailə meyilliliyi və ya stress kimi faktorlar menstrual ağrısına yol aça bilər.

İkincili menstruasiya ağrısı adətən rəhmdəki xoşxassəli şişlər tərəfindən tətiklənir. Bunlara miyomları və ya polipləri daxil edə bilərik. Ağrı şiddətli isə səbəbi endometriozis də ola bilər. Endometriozisda, rəhm astarı rəhm xaricindəki qarında yerləşir və problemlərə səbəb olur. İkincili adət ağrısı, bəzi hallarda doğum kontrol spiralından da qaynaqlana bilər.

Menstruasiya ağrılarının görülmə sıxlığı?

100 qadından 10-u gündəlik həyatda şiddətli adət ağrısı səbəbindən məhdudlaşır.
Adət ağrıları çox yaygındır. Çoğu qız və qadın, adət dövrləri zamanı zaman-zaman az və ya çox şiddətli ağrı yaşar. 100 qadından 10-u üçün simptomlar o qədər şiddətlidir ki, ayda bir-üç gün normal gündəlik həyatlarını idarə edə bilmirlər.

Adətən 20 yaşın altındakı qadınlarda ağrı, daha yaşlı qadınlara görə daha şiddətlidir. Simptomlar adətən ilk adətdən bir neçə il sonra azalır və ya tamamilə yox olur. İlk uşaqlarının doğumu da bir çox qadında şikayətlərin azalmasına səbəb olur.

İkincili adət ağrısı adətən gənc bir qadın bir neçə il adət gördükdən sonra ortaya çıxır. Ayrıca adət dövrünün xaricində də ortaya çıxa bilər.

Adət ağrıları necə müalicə edilir?

Həm həkimlərdən, həm də digər qadınlardan, adət ağrıları ilə necə başa çıxmaq haqqında bəzən ziddiyyətli çoxlu məsləhətlər var.

Effektiv ağrı kəsicilər, məsələn, ibuprofen və ya naproksen - bunlar, steroid olmayan antiinflamatuar dərmanlar (NSAİ) olaraq bilinən aktiv maddələr qrupuna aiddir. Bu dərmanlar, prostaglandin istehsalını maneə törətdikləri üçün adət ağrısını yüngülləşdirə bilər. Çoğu qadın NSAİ-ləri yaxşı tolere edir; mümkün yan təsirləri xüsusilə mədə narahatlığı ola bilər.

Doğum kontrol həb, yumurtlamanı önlədiyi və dolayısıyla daha az prostaglandin istehsal edildiyi üçün adət sancılarını da rahatlada bilər. Əlavə olaraq, rəhm mukoza zarı daha ince inkişaf edir. Nəticə olaraq, adət dövrü də zəifləyir; bu da adətən əlaqəli narahatlığı azaldır. Doğum kontrol həblərinin yan təsirləri baş ağrısı və ya ürək bulanması ola bilər. Ayrıca tromboz riski artır.

İstilik yamaları və istilik kəmərləri də narahatlığı yüngülləşdirməlidir. Ayrıca az sayıda bəzi araşdırmalar, qaçış, yoga və gimnastika kimi fiziki məşqlərin də simptomlara qarşı kömək edə biləcəyini göstərir.

Akupunktur, qida əlavələri və ya bitki preparatları kimi digər müalicələrin effektivliyi sübut olunmamışdır. Bu barədə aparılan araşdırmalar yaxşı aparılmamış və ya ziddiyyətli nəticələr vermişdir.

Vacib məlumat:
Bəzi qadınlar aşırı rahatsız edici ağrı hiss edə bilər, bu halda psixoloji ağrı müalicəsi faydalı ola bilər. Belə bir müalicə, digər fəaliyyətlər ilə yanaşı psixoloji danışmalar və ağrı ilə başa çıxma texnikalarını əhatə edir - məsələn, rahatlama və diqqət məşqləri.

Adət ağrısının səbəbi miyomlar və ya endometriozis isə, başqa müalicə variantları da mövcuddur. Əməliyyat da düşünülə bilər.

Qadınlar gündəlik həyatda şiddətli adət ağrıları ilə necə başa çıxır?

Dostların, yaxınların və iş yoldaşlarının yanı sıra həkimlərin də adət ağrısını ciddi qəbul etmədikləri görünə bilər.

Etkilenen bəzi insanlar da bu acıya "normal" olduğu üçün katlanmaları gerektiğini düşünür. Hər ay bir neçə gün həyatı təsir edən və işləmək qabiliyyətinizi məhdudlaşdıran şiddətli ağrı, "təbii" olaraq qəbul edilmək zorunda deyil. Çünki simptomları kiçildən və ya önəmsiz görənlər bəzən dinlənməyi, tibbi yardım almağı və ya uyğun bir müalicə axtarmağı çətin tapa bilərlər.

Bir çox qadın daha az acı çəkmək üçün bu ağrılı günlərə uyğunlaşmanın bir yolunu tapır. Bu müddəti sakit bir şəkildə keçirmək də yararlı ola bilər. Yorucu işlər təxirə salına bilər. Rahatlama texnikaları, nəfəs məşqləri, yoga və ya tai-chi də adətən sakitləşmək və stresi azaltmaq üçün faydalı olur. Bəzi qadınlara çox məşq etmək kömək edir. Ayrıca ilıq vannalar və saunalar faydalı qəbul edilir.

Şiddətli ağrı və sancılar səbəbindən tez-tez işə gedə bilməyən qadınlar, bəzən işdə problemlər yaşaya bilər, özlərini günahkar hiss edə bilər və özlərini günahlandıra bilərlər. Partnyorların, ailənin və dost çevrəsinin anlayış və dəstək görməsi belə hallarda önəmlidir və bir çox qadını rahatladır.